Op zoek naar keutels van de noordse woelmuis

BodemeDNAKeutel

In het najaar van 2023 heeft Datura een intern onderzoek uitgevoerd naar de detectiemethoden voor de noordse woelmuis. Aanvankelijk adviseerden wij het zoeken naar keutels om deze soort aan te tonen. Wij kregen regelmatig de vraag kregen of het ook mogelijk is om de noordse woelmuis te detecteren met behulp van water- of bodemmonsters.

Ons antwoord: JA, eDNA bodemmonsters zijn even effectief zijn als het zoeken naar keutels.

In dit onderzoek werden 36 monsters genomen, waarvan 29 positief testten op de noordse woelmuis. Monsterpunten waar de soort niet werd aangetoond, werden uitgesloten, wat aangeeft dat de woelmuis waarschijnlijk niet op die locatie voorkomt. Op drie locaties werd de woelmuis alleen met watermonsters aangetoond, en deze punten werden ook uitgesloten, aangezien het waarschijnlijk is dat de soort daar tijdens het bemonstermoment niet aanwezig was.
 
Uit dit onderzoek blijkt dat het nemen van een bodemmonster net zo effectief is als het zoeken naar keutels om de noordse woelmuis aan te tonen. Watermonsters kunnen ook gebruikt worden, maar houd er rekening mee dat watermonsters doorgaans minder nauwkeurige resultaten opleveren dan keutel- of bodemmonsters. Dit komt door de verspreiding van eDNA in het water, waardoor de kans op detectie kleiner is.

 

 

Detectiekansen per methode:

MethodeTrefkans (%)
Bodemmonsters 93,10
Watermonsters 89,65
Keutelmonsters 93,10

Zelf aan de slag?

Bestel dan hier je sample kit. Heb je advies nodig over welke analyse het meest geschikt is voor jouw onderzoek? Neem dan gerust contact met ons op.

  • Het protocol voor het zoeken naar keutels vind je hier!
  • Het protocol voor het nemen van bodemmonsters vind je hier.


Tips voor het zoeken naar keutels:

  • Noordse woelmuizen leggen hun keutels in keutelhoopjes, vaak in zogenaamde latrines. Het wordt aangeraden om minimaal 5 tot 10 keutels te verzamelen. Dit kan uit meerdere keutelhoopjes, maar let erop dat de locaties mogelijk van elkaar kunnen verschillen.
  • Volg ondergrondse gangetjes. Vaak leiden deze naar keutelhoopjes of naar de ingang van de gangetjes.
  • Zoek rond plekken met afgeknaagde vegetatie, daar kunnen ook keutels liggen.


Optimale periode voor bemonstering:

  • De beste tijd om te bemonsteren is van de late zomer tot het najaar, van ongeveer augustus tot oktober. Dit is wanneer de populatiedichtheid het hoogst is. Het is aan te raden om te bemonsteren voordat het gaat vriezen. Als het vriest, neemt de kans op detectie af, omdat een deel van de populatie sterft. Dit zorgt voor een lagere dichtheid en minder eDNA in de omgeving.

De trefkans voor eDNA bodem- en keutelmonsters is 93,10%

Bent u geïnteresseerd in eDNA onderzoek naar noordse woelmuis?

Onze collega Jarno de Vaan vertelt u er
graag meer over!

0638229591